Risk Faktörleri

• Uzun süreli oturma
• Aşırı kilo
• Ağır kaldırma
• Dengesiz bir şekilde yük kaldırma
• Travma
• Gebelik
• Tekrarlayan eğilme veya bükülme hareketleri
• Alkol, sigara, madde kullanımı
• Kimyasallar (İlaçlar, çamaşır suyu, deterjanlar ve diğer temizlik ürünleri, kozmetik ürünler)
• Karbonhidrattan zengin beslenme
• Hazır ve paketlenmiş gıdalar ile beslenme
• Hareketsiz yaşam
• Şeker hastalığı
• Karpal tünel için elin çok kullanılması (örneğin örgü örmek)
• Ulnar tünel için dirseğin sürekli masa başında yere koyularak bası altında kalması
• Guyon kanalı sendromu için bilgisayar başında uzun süre oturarak fare kullanmak
• Peroneal sinir tuzaklanması için uzun süre bacak bacak üstüne atmak
• Radial sinir sıkışması için sarhoş olup kolun üzerine yatmak
• Meralgia parestetika için sıkı kemer kullanmak
• Priformis sendromu için uzun süre oturmak

Sinir Sıkışmasının Belirtileri

Hemen her dokunun olduğu gibi sinirlerin de kan damarı bulunmaktadır. Bu damarlar sinirin beslenmesini sağlar. Sinir sıkışması sonucu sinir baskı altına girer ve bu baskı sinir damarlarını da bası altına alır. Sonuç olarak sinirin kan akışı azalır ya da tamamen kesilir ve bu durum sinirin beslenmesini bozar. Beslenmesi bozulan sinir normal fonksiyonlarını yerine getiremez. Sonuç olarak sıkışan sinirin konumuna ve basının şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Genel belirtiler şunlardır:

• Uyuşma ve karıncalanma
• Ağrı ve yanma hissi
• Elektrik çarpması benzeri şikayetler
• Kas gücünde azalma ve hareket kısıtlılığı
• Gece artan belirtiler

En yaygın görülen sinir sıkışması türleri arasında, el bileğinde meydana gelen karpal tünel sendromu, dirsekte meydana gelen ulnar oluk sendromu ve bacakta diz seviyesinde görülen peroneal sinir sıkışmasıdır. Bunların dışında daha nadir olarak koldan ön kola geçiş esnasında dirsek seviyesinde radial sinir sıkışması, el bileğinde guyon kanalında ulnar sinir sıkışması, kasık civarında lateral femoral kutanöz sinir sıkışmasına bağlı meralgia parestetika, ayak bileği düzeyinde tibial sinirin tarsal tünelde sıkışması sonucu tarsal tünel sendromu da görülebilen sinir sıkışması türleridir. Tam olarak sinir sıkışması türleri arasında gösterilmese de aslında priformis sendromu da kalçada bulunan priformis adlı kasın iki başı arasında siyatik sinirin sıkışması ile oluşan bir sinir sıkışması türüdür. Yine torasik outlet sendomu olarak bilinen hastalıkta da aslında boyun seviyesinde omurilikten çıkan sinirler skalen kaslar arasında sıkışırlar ve bu da bir sinir sıkışması türüdür. Bir diğer sinir sıkışması türü ise omuriliğin üst kısmından çıkan ve başın arka tarafındaki kasların arasından geçerek kafa derisinin duyusunu alan oksipital sinirin seyri esnasında geçtiği kaslar ya da yumuşak dokular arasında sıkışması sonucu oluşan oksipital nevraljidir. Bunun dışında bel fıtığı, boyun fıtığı ve kanal daralması da aslında bir sinir sıkışması türüdür.

Sinir Sıkışması Türleri

Sinir sıkışması, vücudun farklı bölgelerinde meydana gelebilir. En sık rastlanan türler şunlardır:

Başta Sinir Sıkışması:

Omuriliğin üst kısmından çıkan ve başın arka tarafındaki kasların arasından geçerek kafa derisinin duyusunu alan oksipital sinir adlı bir sinir bulunmaktadır. Bu sinir seyri esnasında başın arka tarafındaki kasların ve yumuşak dokuların arasından geçer. İşte bu geçiş esnasında sinir kas ya da yumuşak dokuların arasında sıkışırsa bu durumda oksipital nevralji gelişir. Oksipital nevraljide tıpkı migreni andıran şikayetler oluşabilir. 

Elde Sinir Sıkışması: 

Karpal Tünelde median sinirin sıkışması durumu karpal tünel sendromu olarak bilinir.

Guyon Kanalı’nda ulnar sinir sıkışmasına Guyon Kanalı Sendromu adı verilir.

Bu tür sinir sıkışmalarında parmak ve avuç içinde uyuşma/ağrı ve bazen de parmaklarda güç kaybı oluşabilir.

Kolda Sinir Sıkışması: 

Kubital tünel sendromu; bir diğer adı ile ulnar oluk sendromunda ulnar sinir dirseğin iç kısmındaki ulnar olukta sıkışır. Bu durumda elde. ve . parmakta uyuşma ve parmaklarda güç kaybı oluşabilir.

Radial sinir sıkışmasında radial sinir, koldan ön kola geçerken dirsek civarında sıkışır. Bu durumda elin arka kısmı yani sırt kısmında ağrı uyuşma ve güçsüzlük oluşur. Bu durumda düşük el meydana gelebilir. Cumartesi gecesi felci olarak da bilinen bu durumda özellikle alkol alıp uzun süre kolun üzerine bası yapacak şekilde uyumak risk oluşturmaktadır.

Kalçada Sinir Sıkışması:

Priformis Sendromu olarak bilinen bu hastalıkta iki başlı priformis kasının başlarının arasından siyatik sinirin geçerken sıkışmasına bağlı şikayetler oluşur. Priformis Sendromu’ndaki şikayetler tıpkı bel fıtığındaki şikayetlere benzer türde bacakta ağrı ve uyuşma şeklindedir.

Kasıkta Sinir Sıkışması:

Bacağımızın üst dış kısmının duyusunu alan lateral femoral kutanöz sinir özellikle kemer takılması sonucu kasık civarında sıkışabilir. İşte bu sıkışıklık sonucu bacağın üst ve yan taraflarında ağrı/uyuşma oluşabilir. Bu hastalığa meralgia parestetika adı verilir.

Bacakta Sinir Sıkışması: 

Siyatik sinirin dallarından olan peroneal sinirin diz seviyesinde, dizin dış kısmından geçerken dokular arasında sıkışması sonucu peroneal sinir tuzak nöropatisi adlı hastalık meydana gelir. Tıpkı bel fıtığına benzer şekilde dizden aşağı kısımda bacakta ağrı ve uyuşmaya neden olan bu hastalıkta ayağın yukarıya doğru hareketinde hızlıca felç gelişebilmekte ve bu durum düşük ayağa neden olabilmektedir. Bacak bacak üstüne atmak peroneal sinirin sıkışarak felç olmasına sebep olabilir.

Ayakta Sinir Sıkışması:

Ayak bileğinin iç kısmında tibial sinirin seyri esnasında sıkışması sonucu tarsal tünel sendormu adlı hastalık oluşur. Bu durumda ayak tabanında ve ayak parmaklarının altında ağrı/uyuşma meydana gelir.

Sinir Sıkışması Nasıl Teşhis Edilir?

• Muayene

Sinir sıkışmasının teşhisi, doktorun fiziksel muayenesi ile başlar. Bu aşamada, ağrı ve uyuşmanın yayılımı, refleksler ve kas gücü değerlendirilir. 

• Radyolojik görüntüleme

Teşhis için çoğu zaman görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulmaz fakat gerek görüldüğünde kemik dokunun değerlendirilmesi için bilgisayarlı tomografi (BT) ve yumuşak dokunun değerlendirilmesi için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) yapılır. MRI için uygun olmayan hastalarda (metalik kalp kapağı, kalp pili, vücutta metalik implant vb) sadece BT  görüntüleme yapılır. Kliniğimize başvuran neredeyse tüm hastalara MRI tetkikini yapabilmekteyiz. Daha önce farklı merkezlerde ‘’MRI çekilemez’’ denilen hastalara bile MRI çekebilmekteyiz. Bu yüzden hemen tüm hastalarımızda teşhisi koyma konusunda MRI ilk tercihimizdir.

• Elektrofizyoloji (EMG-Sinir iletim çalışmaları)

Sinir sıkışmasında asıl olarak kullanılan tetkiktir EMG’dir. EMG ile baskı altında olan sinirin elektrik iletisi ölçülür.

Sinir Sıkışması ile Karışabilen Hastalıklar

Çoğu hastalıkta olduğu gibi sinir sıkışması ile de karışabilen hastalıklar vardır. Örneğin siniri bir tümörün sıkıştırması, boyun fıtığı, bel fıtığı ve romatizmal durumlarda da benzer şikayetler oluşabilir. Bütün bunlar genellikle iyi bir fiziksel ve radyolojik muayene ile kolayca tespit edilebilmektedir.

Sinir Sıkışması Tedavisi

Tedavi, sinir sıkışmasının yeri ve şiddetine göre değişkenlik gösterir. Hafif ve orta şiddetteki vakalarda atel kullanımı, fizik tedavi, ilaç tedavileri, nöralterapi tercih edilebilir. Şiddetli vakalarda ise cerrahi müdahale gerekebilir. Bunlardan ilaç tedavileri ile ilgili şunu dikkate almak gerekir ki ilaçları mümkün olduğunca almamaya özen gösterimelidir. Eğer dayanılmayacak kadar şiddetli şikayet varsa ilaç tedavisi de kısa süreli kullanılabilir.

Sinir Sıkışması Ameliyatının Riskleri

Her cerrahi işlemde olduğu gibi, sinir sıkışması ameliyatlarının da potansiyel riskleri vardır. Bu riskler arasında enfeksiyon, kanama, sinir hasarına bağlı kısmi ya da tam felç olma. Bu riskler son derece düşük ihtimale sahip risklerdir. Deneyimli bir cerrah ve modern cerrahi teknikler bu riskleri önemli ölçüde azaltmaktadır.

Sinir Sıkışması Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci

Ameliyat sonrası iyileşme süreci, kişisel sağlık durumuna, yapılan müdahalenin zamanlamasına ve türüne göre değişir. Genellikle ameliyat sonrasında fizik tedavi ve özellikle egzersiz gerekmektedir. Kişi 10-14 gün sonra genellikle işine başlar.

…

Sinir sıkışması, vücudun çeşitli bölgelerinde ortaya çıkabilen ve yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen bir durumdur. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu sorunun üstesinden gelmek mümkündür. Yaşadığınız belirtileri göz ardı etmeyin ve sağlık profesyonellerinin önerilerine uyun.

Bu makalede sinir sıkışması hakkında bilinmesi gerekenler, belirtileri, teşhis ve tedavi yöntemleri üzerinde durulmuştur. Umarım bu bilgiler, sinir sıkışmasıyla ilgili anlayışınızı derinleştirir ve gerektiğinde bilinçli adımlar atmanıza yardımcı olur. Sağlıkla kalın!

Eğer daha fazla bilgi almak istiyorsanız veya tedavi seçenekleri hakkında sorularınız varsa, lütfen bu konuda uzman bir sağlık kuruluşuyla iletişime geçin.